Instalacja grzewcza jest jednym z podstawowych układów wchodzących w skład każdego mieszkania, domu, obiektu komercyjnego czy użyteczności publicznej. Zapewnia uzyskanie komfortu termicznego podczas chłodniejszych okresów w roku. Co to jest centralne ogrzewanie? Jaki jest podział instalacji centralnego ogrzewania? Sprawdź, jaka instalacja grzewcza sprawdzi się najlepiej w Twoim mieszkaniu, domu i innych budynkach, w których przebywają i pracują ludzie.
Co wchodzi w skład instalacji centralnego ogrzewania?
Centralne ogrzewanie odpowiedzialne jest za wytworzenie i dystrybucję ciepła do pomieszczeń zlokalizowanych w budynku. W skład instalacji centralnego ogrzewania wchodzi źródło ciepła, system dystrybucji i odbiorniki ciepła. W układach najczęściej wykorzystuje się wodę, jako nośnik temperatury. Do jej podgrzewania, jako źródło ciepła, wykorzystuje się wszelkiego rodzaju kotły, kominki z płaszczem wodnym i pompy ciepła. Podgrzaną wodę do odbiorników ciepła (grzejników lub instalacji płaszczyznowych takich, jak ogrzewanie podłogowe czy klimakonwektory) przesyła się za pomocą orurowania.
Jaki jest podział instalacji centralnego ogrzewania?
Instalacje ogrzewania centralnego można podzielić na 2 rodzaje układów. Najpopularniejszym obecnie jest ogrzewanie pompowe, w którym kierunek przepływu wody wymusza pompa obiegowa (są to instalacje o układzie zamkniętym). Taki prosty schemat centralnego ogrzewania pozwala na dystrybucję wody w układach o większych oporach hydraulicznych, a co za tym idzie, wymaga zastosowania rur o mniejszych średnicach i budowę systemu grzewczego o bardziej zaawansowanej strukturze pod względem wielkości. Niewątpliwą zaletą takich instalacji c.o. jest krótszy czas rozprowadzania ciepła oraz mniejsza inercja instalacji. W efekcie pomieszczenia szybciej się nagrzewają, przy jednoczesnej bardziej precyzyjnej regulacji temperatury. Warto dodać, że instalacja centralnego ogrzewania, wykorzystująca pompę ciepła jako źródło ciepła, wymaga zastosowania pomp obiegowych.
Drugim schematem ogrzewania centralnego jest ogrzewanie grawitacyjne, zwane również instalacją co o układzie otwartym. W tym przypadku w instalacji wykorzystuje się cechy zjawiska zmiany gęstości wody, która wraz ze zmianą temperatury traci na gęstości. Zjawisko to powoduje, że ciepła woda przepływa w górę, natomiast woda zimna opada w dół instalacji. Ten rodzaj układu centralnego ogrzewania nie wymaga zastosowania pomp obiegowych, ale wymusza stworzenie instalacji centralnego ogrzewania, który będzie zapewniał odpowiednio niskie opory na instalacji. Dlatego stosuje się w nim rury przesyłowe o odpowiednio dużej średnicy, duże grzejniki oraz odpowiednie spadki, które wesprą wymianę zimnej wody na ciepłą. Taki schemat instalacji ogrzewania centralnego stosowany jest najczęściej w instalacjach centralnego ogrzewania wykorzystujących kotły, które są zasilane paliwem stałym (typu węgiel, koks czy drewno).
Jakie rodzaje odbiorników ciepła można stosować w instalacji centralnego ogrzewania?
Na rynku jest kilka popularnych rozwiązań w zakresie ogrzewania w poszczególnych pomieszczeniach. Obejmują one zarówno instalacje grzejnikowe, jak i systemy ogrzewania płaszczyznowego czy klimakonwektory. Warto jednak podkreślić, że wybór odbiorników ciepła powinien być dostosowany do źródła ciepła, parametrów pracy, jakie ono zapewnia, budowy pomieszczeń, a także sposobu ich wykorzystania oraz poziomu komfortu mieszkańców.
Grzejniki — najpopularniejszy sposób centralnego ogrzewania
W istniejących już domach jednorodzinnych czy mieszkaniach instalacja centralnego ogrzewania do ogrzewania pomieszczeń najczęściej wykorzystuje grzejniki. Tu zazwyczaj nie ma możliwości zastosowania ogrzewania płaszczyznowego lub jego wdrożenie wymaga generalnego remontu. Grzejniki, w zależności od powierzchni wymiany ciepła, mogą mieć charakter nisko- lub wysokotemperaturowy. Ogrzewanie co grzejnikami niskotemperaturowymi zapewnia uzyskanie wysokiej sprawności przez pompę ciepła, podobnie jak to ma miejsce w przypadku instalacji ogrzewania płaszczyznowego. Jednocześnie grzejniki niskotemperaturowe mają mniejszą bezwładność cieplną, ale z kolei zajmują przestrzeń na ścianie w ogrzewanym pomieszczeniu. Grzejniki wysokotemperaturowe natomiast wymagają wyższej temperatury wody. To powoduje, że wydajność pompy ciepła obniża się. Aby uzyskać jak najbardziej wydajny system ogrzewania pomieszczeń warto zatem zdecydować się na większą płaszczyznę grzewczą, co pozwoli na optymalizację kosztów ogrzewania.
Ogrzewanie płaszczyznowe — komfortowe warunki cieplne
Ogrzewanie co płaszczyznowe polega na przekazywaniu temperatury przez ciepłą wodę przepływającą w systemie rur umieszczonych pod podłogą, ścianą lub sufitem. Ogrzewanie podłogowe wymaga podgrzania wody do stosunkowo niskiej temperatury, co czyni go niskotemperaturowym systemem ogrzewania pomieszczeń. Ogrzewanie płaszczyznowe w instalacji centralnego ogrzewania z powodzeniem może być zasilane przez pompę ciepła i zapewnia wysoką sprawność systemu. Ciepło emitowane przez ogrzewanie podłogowe gwarantuje stabilną i równomierną temperaturę w całym pokoju.
Klimakonwektory — komfortowa temperatura zimą i latem
Klimakonwektory w instalacji centralnego ogrzewania pełnią funkcję grzejników i klimatyzatorów jednocześnie. Zimą są zasilane ciepłą wodą, latem wodą lodową. W efekcie gwarantują uzyskanie optymalnych warunków termicznych o każdej porze roku. Ich zaletą jest zastosowanie wentylatorów, które wpływają na szybsze rozprowadzenie powietrza o oczekiwanej temperaturze po pomieszczeniu. Na rynku dostępne są różne modele klimakonwektorów, które można instalować podobnie jak klimatyzatory — na ścianie, przy suficie, przy podłodze czy w ramach instalacji kanałowej. To daje pełną elastyczność w zakresie aranżacji wnętrza. Niewątpliwą zaletą klimakonwektorów jest praca z wodą o temperaturze charakteryzującej się małą różnicą do temperatury powietrza w ogrzewanym pomieszczeniu. W rezultacie pompa ciepła zasilająca system może pracować z wysoką efektywnością cieplną i tym samym zapewniać niski pobór energii elektrycznej.
Centralne ogrzewanie budowa układu w domu
Odbiorniki są tylko jednym z elementów instalacji centralnego ogrzewania. Sercem układu c.o. jest zawsze źródło ciepła, którym może być zarówno kocioł na paliwo stałe (węgiel, pellet, drewno), jak i kocioł na paliwo płynne (olej opałowy), czy ogrzewanie gazowe oraz pompa ciepła.
Jak się robi centralne ogrzewanie? To po prostu połączenie źródła ciepła z odbiornikami za pomocą systemu rur, w których cyrkuluje medium robocze przenoszące temperaturę (jest nim najczęściej woda, ale spotyka się również systemy co obsługiwane przez powietrze lub inne ciecze np. glikol). Przygotowując się do montażu instalacji centralnego ogrzewania lub przebudowy starego systemu, warto zastanowić się najpierw nad wyborem źródła ciepła, a następnie dostosować do niego optymalne rozwiązania grzewcze.
Jakie wybrać centralne ogrzewanie w bloku?
W przypadku budynków wielorodzinnych, w przeważającej liczbie lokale podłączone są do jednego układu centralnego ogrzewania. Czy instalacja centralnego ogrzewania jest częścią wspólną? Zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego jeśli w budynku funkcjonuje wspólna instalacja centralnego ogrzewania, to stanowi ona część wspólną danej nieruchomości. Co więcej, nie można traktować poszczególnych elementów instalacji co (np. grzejników), jako elementów wydzielonych z tej instalacji. W efekcie każda zmiana grzejników w lokalu powinna być przeprowadzona przez spółdzielnię lub wspólnotę mieszkaniową albo wymaga uzyskania zgody tych podmiotów.
Od tej reguły jest wyjątek. Obecnie coraz częściej budowane są budynki, w których każdy lokal posiada oddzielną instalację c.o. Takie rozwiązanie sprawia, że właściciel mieszkania może samodzielnie podejmować decyzje w zakresie zarówno źródła ciepła, jak i odbiorników.
